Nadat je duidelijk jouw doelgroep en noden hebt bepaald, beschrijf dan hoe je ze via het project zal bereiken.
We richten ons op jongeren die omwille van diverse achterstellingsfactoren vaak uit de boot vallen. Dankzij onze doorgedreven outreachende werking en ons straathoekwerk hebben we met heel wat jongeren uit een maatschappelijk kwetsbare situatie al een vertrouwensband opgebouwd. Onze jeugdwerkers werden en worden vaak geconfronteerd met jongeren die hulp vragen op vlak van mentale gezondheid. We merkten echter dat er heel veel drempels zijn naar geestelijke gezondheidszorg (wachtlijsten, financiëel, eerdere negatieve ervaringen), waardoor we er vaak niet in slaagden jongeren tijdig door te verwijzen. Vanuit deze nood zijn we zelf met een pioniersproject gestart: 'outreachende therapie'
Met ons 'outreachende therapie' project geven we maatschappelijk kwetsbare jongeren gratis toegang tot laagdrempelige therapie, vertrekkende vanuit een opgebouwde vertrouwensband.
De outreachende therapeut is aanwezig in de jeugdwerking en op straten en pleintjes om een band op te bouwen met de jongeren. Als daar vraag naar is wordt er met de jongeren een therapie project opgestart. Ook de therapie zelf kan outreachend gebeuren: al wandelend, tijdens een huisbezoek of in de jeugdwerking. Door te vertrekken vanuit nabijheid en een vertrouwensband slagen we er ook in om die jongeren te bereiken die de hoogste noden hebben.
Wat is jouw visie op de laagdrempelige toegang tot de gezondheidszorg voor de doelgroep van jouw project?
Dit project is ontstaan vanuit de vaststelling (en frustratie) dat jongeren onvoldoende toegang hebben tot mentale gezondheidszorg. We brachten oa volgende drempels in kaart:
-Op afspraak: Het maken van een afspraak lijkt voor velen een simpele formaliteit, maar zelfs
hier zien we al jongeren afhaken.
-Verhaal vertellen aan verschillende personen: In het hele proces van intakegesprek naar doorverwijzing en opstart hulpverlening moet een jongere vaak aan 3/4 personen die hij/zij niet kent z'n verhaal vertellen.
-Negatieve attitude tegenover hulpverlening:
Door eerdere negatiever ervaringen staan jongeren soms weigerachtig tegenover hulp. Uit hun
signalen laten ze blijken dat ze hulp kunnen gebruiken, maar ze willen enkel in contact komen
met mensen die ze vertrouwen.
-Wachtlijsten:
De gemiddelde wachttijd hulp in het kader van gesubsidieerde geestelijke gezondheidszorg bedraagt 103 dagen. Dat is een enorm lange periode voor iemand die op zijn tandvlees zit, zeker voor kinderen en jongeren
- Er heerst nog al te vaak een taboe rond mentaal welzijn. Vaak schrikken jongeren wel van hoe ze zich voelen, maar kunnen of willen ze het niet bespreken. “Het zal wel overgaan”, “ik ben toch niet ziek of zot”, “ik moet me sterk houden” zijn zaken die we vaak te horen krijgen.
Welke methodologie wordt gebruikt om de doelgroep te bereiken en op welke wijze is zij preventief en/of curatief?
In eerste instantie zorgen we dat jongeren in Lokeren een aanspreekpunt hebben voor mentale problemen dat dicht bij hen staat en van waaruit ze rechtstreeks kunnen verder geholpen worden. We zetten sterk in op nabijheid en het scheppen van een vertrouwensband. Dit doen we door doorgedreven outreachend te werken, om zo ook de meest kwetsbare doelgroepen te bereiken. We gaan de jongeren opzoeken op de plekken waar ze zich bevinden en gaan van daaruit de tijd nemen om een band op te bouwen. Een groot pluspunt is dat we werken vanuit een jeugdwerking waar sowieso al veel jongeren over de vloer komen, en waar ze komen omdat ze er graag zijn.
De 'outreachende therapeut' is een pilootproject en uniek in Vlaanderen. De methode is een hybride vorm waarbij jeugdwerk en therapie gecombineerd worden. De therapeute is ook aanwezig in het jeugdhuis, op de vindplaats, op straat met de straathoekwerker, bij activiteiten,,.. om zo de jongeren te leren kennen. We merken dat deze doelgroep veel makkelijker hulp aanvaard van iemand die ze al wat kennen. Ook de therapie zelf is 'outreachend': die gaat door op een plek die veilig voelt voor de jongere: al wandelend, op huisbezoek, in het park.
Beschrijf hoe de aanpak van de doelgroep ervoor zorgt dat potentiële nieuwe rechthebbenden laagdrempelige gezondheidszorg kunnen genieten.
We beschreven hierboven al dat we outreachend te werk gaan. Hierdoor bereiken we niet enkel kinderen en jongeren die de weg vinden naar onze werking, maar bereiken we ook heel wat kwetsbare jongeren die vaak de weg niet vinden naar hulpverlenende instanties en die geregeld omschreven worden als 'moeilijk te bereiken doelgroepen'. Onze jarenlange ervaring et straathoekwerk en outreach zorgt er voor dat we ook toegang krijgen tot deze groepen en dat we ook steeds in contact komen met nieuwe mensen. Zo helpen we hen om hun recht op toegankelijke (mentale) gezondheidszorg te garanderen.
Doordat er aandacht besteed wordt aan het opbouwen van een vertrouwensband bereiken we heel goede resultaten met jongeren die door slechte ervaringen in het verleden een negatieve attitude hebben ontwikkeld naar (mentale) hulpverlening. Ze worden soms bestempeld als 'zorgweigeraars', en vaak gaat dit terug op een gekwetst vertrouwen in hulpverleningsinstanties. Deze mensen zien het meestal wel zitten om een traject op te starten met onze outreachende therapeut omdat ze die al wat kennen uit een andere context en er een basisvertrouwen is.
We geven ook signalen aan beleid en organisaties om zo bij te dragen aan het verlagen van drempels naar het reguliere aanbod.
Welke resultaten worden bereikt of verwacht en hoe worden zij gemeten (kwantitatieve en kwalitatieve indicatoren)?
Kwantitatief:
- Er zijn gemiddeld 6 jongeren per week die op therapie komen
- contacturen: de outreachende therapeute is aanwezig in de leefwereld en vindplekken van jongeren voor minimum 10u/week
- Er worden maandelijks groepsactiviteiten georganiseerd om jongeren weerbaarder te maken en het taboe rond mentaal welzijn te verkleinen: Zo worden 200 jongeren per jaar bereikt
Kwalitatief:
- Er worden jaarlijks 3 verhalen geschreven die impact en het belang voor de jongeren tastbaar maken
- We organiseren een bevraging bij de partners die betrokken zijn bij het project (onder andere CAW, CGG, Hagewinde, vzw LIA, dienst Samenleving)
Hoe kadert het project in een langetermijnstrategie en wat zorgt ervoor dat de aanpak kan worden overgedragen naar andere contexten en/of schalen?
- Er wordt gesignaliseerd aan het beleid en betrokken organisaties om zo op termijn de bestaande drempels naar geestelijke gezondheidszorg te verminderen
- We merken heel wat interesse bij andere werkingen: zowel jeugdwerkingen, CGG's, straathoekwerkers en steden en gemeenten in de methodiek die we gebruiken. We geven in dit kader ook vormingen aan andere professionals om hen zo te inspireren en mee bij te dragen aan een betere toegankelijkheid van de geestelijke gezondheidszorg. We hopen dat er zo ook gelijkaardige projecten op andere plekken opstarten.
- Veel aandacht gaat uit naar de basishouding van de werker en het werken vanuit vertrouwen. Deze manier van werken kan vertaald worden naar alle hulpverleningsvormen en is vaak een noodzakelijke aanvulling op het reguliere aanbod, om ook de meest kwetsbare mensen hun rechten te kunnen doen gelden.
Op welke manier worden de verschillen tussen mannen en vrouwen in aanmerking genomen in de toegepaste methodologie en de uitgevoerde acties?
Er is op zich geen noemenswaardig verschil in de aanpak van mannen of vrouwen bij onze methode.
Het belangrijkste verschil is dat de vindplekken voor mannen en vrouwen doorgaans verschillen. Zo is de outreachende therapeute ook geregeld aanwezig bij meisjeswerking 'Diversa'.
